By Hasse-Nima Golkar

مُهم است که انسان را به عنوان یک کُلیّت مشاهده نمائیم، “ناتوانی” تنها بخشی از ویژگی های یک فرد می باشد!

در سال‌های اخیر، جامعه و زبان‌شناسان به سًمت استفاده از واژگانِ مُثبت ‌تر و احترام‌آمیزتر برای اشاره به افرادی با ناتوانی‌ها حرکت کرده‌اند. واژه ی «مَعلول/عَلیل» که بارِ معنائی منفی و تحقیرآمیزی دارد، به‌طور غیرمستقیم این افراد را به عنوان  افرادی با مُشکل یا ناقص تعریف می‌کند.

واژه ی «توان خواه/ توانائی خواه» یکی از جایگزین های پیشنهادی است که به جای  «معلول/”ناتوان”» استفاده می شود. این اصطلاح «توانخواه» به شخصی گفته می‌شود که به دُنبال توانایی‌ها و آرزوهاست و مفهوم مثبت و انگیزشیِ بیشتری دارد. این کلمه، تلاش دارد تمرکز را از ناتوانی به تلاش برای دستیابی به توانائی و استقلال تغییر دهد که با واقعّیتِ بسیاری از این افراد همسوئی دارد.

پیشنهادهای دیگری که ممکن است مُفید واقع شوند، عبارتند از:

– «افرادی با توانائی های گوناگون»: این عبارت بر تفاوت ها تأکید می کند تا کمبودها یا ناتوانی ها، در حالی که تنوّع انسانی را بدون کوچک شماری ( تحقیر) تجلیل می کند.

– «افرادی با نیازهای ویژه»: این عبارت نیازهای خاص افراد را بدون دلالت بر کمبود، بَرجسته می کند.

– «توانائی یاب/ توان یاب»: این عبارت به شخصی اطلاق می شود که در مرحله ی کشف و دستیابی به توانایی های خود است که نشان دهنده نگرش مُثبت و پیشرو می باشد.

در نهایت، گزینش هر واژه ای به فرهنگ و پذیرش همگانی بستگی دارد. مُهم تر از هر کلمه، رویکرد و احترامی است که باید در تعامل با این گونه افراد اِعمال شود.